Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 χαρακτηρίζεται από υπεργλυκαιμία, αντίσταση στη δράση της ινσουλίνης και τελικά ανεπαρκή λειτουργία των β-κυττάρων του παγκρέατος.

Με βάση την τιμή της γλυκόζης νηστείας προσδιορίζεται η ενδιάμεση κατάσταση της διαταραγμένης γλυκόζης νηστείας, ενώ με βάση την τιμή γλυκόζης δύο ωρών κατά την από του στόματος φόρτιση με 75 gr γλυκόζης (καμπύλη σακχάρου) προσδιορίζεται η ενδιάμεση κατάσταση της διαταραγμένης ανοχής στη γλυκόζη. Οι δύο αυτές κατηγορίες χαρακτηρίζονται ως “προδιαβήτης” και σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2, όπως και καρδιοαγγειακών συμβαμάτων. Η παρέμβαση στο στάδιο αυτό είναι πολύ σημαντική, καθώς έχει αποδειχθεί ότι η αλλαγή του τρόπου ζωής (τροποποίηση της διατροφής και άσκηση), στο 25% των ατόμων συμβάλει στην επιστροφή των τιμών σακχάρου στα φυσιολογικά πλαίσια, ενώ σε αρκετούς ακόμα, καθυστερεί την εκδήλωση του σακχαρώδους διαβήτη.

Οι κύριοι στόχοι ενός προγράμματος υγιεινοδιαιτητικής παρέμβασης για την πρόληψη της εξέλιξης του προδιαβήτη σε σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, έχουν ως εξής :

• Σωματική δραστηριότητα, που περιλαμβάνει τουλάχιστον 30 λεπτά μέτριας έντασης άσκησης ημερησίως, τουλάχιστον πέντε φορές την εβδομάδα.
• Μείωση του ολικού λίπους σε <30% της ημερήσιας ενεργειακής πρόληψης.
• Μείωση του κεκορεσμένου λίπους σε <10% της ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης.
• Μείωση του σωματικού βάρους κατά τουλάχιστον 5%, εφόσον είναι αυξημένο.
• Αύξηση της πρόληψης φυτικών ινών, τουλάχιστον 25-35gr ημερησίως.

Καταλήγοντας, είναι πολύ σημαντικό σε όλα τα άτομα με προδιαβήτη να γίνεται έλεγχος και αντιμετώπιση των προδιαθεσικών παραγόντων για καρδιοαγγειακή νόσο, όπως υπέρταση και δυσλιπιδαιμία. Ο έλεγχος για εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη θα πρέπει να γίνεται τουλάχιστον μια φορά κάθε χρόνο.

Η φωτοευαισθησία του δέρματος προέρχεται από την έκθεση στον ήλιο, οπότε είναι επόμενο ότι η απόλυτη αποφυγή του ήλιου θα εξαφάνιζε τις διαταραχές που σχετίζονται με αυτή. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής καθιστά μια τέτοια επιλογή αδύνατον να εφαρμοστεί πρακτικά από τα περισσότερα άτομα και έχει οδηγήσει σε αναζήτηση καλύτερης προσέγγισης στη φωτοπροστασία.

Η φυσική φωτοπροστασία παρέχεται από δομικές πρωτεΐνες της επιδερμίδας, ιδιαίτερα την κερατίνη και τη μελανίνη. Η ποσότητα της μελανίνης και η κατανομή της στα κύτταρα καθορίζεται γενετικά, με αποτέλεσμα τα άτομα με σκουρότερο δέρμα να διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο για την ανάπτυξη οξέος ηλιακού εγκαύματος και δερματικής κακοήθειας.

Άλλες μορφές φωτοπροστασίας περιλαμβάνουν τα ρούχα και τα αντηλιακά. Τα ρούχα που κατασκευάζονται από πυκνής ύφανσης προστατευτικά υφάσματα, ανεξαρτήτως χρώματος, παρέχουν σημαντική προστασία. Τα τεχνητά σκίαστρα, τα πλατύτερα καπέλα, τα μακριά μανίκια και τα παντελόνια περιορίζουν την άμεση έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία.

Τα αντηλιακά θεωρούνται σήμερα φάρμακα για τα οποία δεν απαιτείται συνταγογράφηση. Αυτά αξιολογούνται για την φωτοπροστατευτική τους δράση με τον δείκτη SPF(Sun protective factor). Ο SPF είναι απλά ο λόγος του χρόνου που απαιτείται για να προκληθεί ερύθυμα (δερματική βλάβη) από τον ήλιο με και χωρίς εφαρμογή αντηλιακού. Τα αντηλιακά κατανέμονται σε μια κλίμακα που κυμαίνεται από μικρό (SPF<12) μετρίου (SPF>12 και <30) έως υψηλό [SPF>30, στην ετικέτα σημειώνεται 30(+)] δείκτη προστασίας. Νούμερα για τον SPF>30 δε τοποθετούνται στην ετικέτα.

Επιπρόσθετα της ικανότητας απορρόφησης φωτός, για την παραμονή της φωτοπροστατευτικής δράσης των αντηλιακών, κριτικής σημασίας είναι η αντίσταση τους στο νερό. Γενικά έχουν οριστεί αυστηρά κριτήρια ελέγχου για τα αντηλιακά που υποτίθεται ότι είναι ανθεκτικά στο νερό.

Τέλος κάποιου βαθμού φωτοπροστασία μπορεί να επιτευχθεί επίσης με τον περιορισμό του χρόνου έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία κατά τη διάρκεια της ημέρας. Καθώς το μεγαλύτερο μέρος του συνολικού χρόνου έκθεσης στον ήλιο κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου αφορά συνήθως σε ηλικίες μέχρι τα 18 έτη, είναι σημαντικό να ενημερώνονται οι γονείς και τα μικρά παιδιά για τους κινδύνους του ηλιακού φωτός. Μειώνοντας απλά την έκθεση κατά τις μεσημβρινές ώρες ελαττώνεται σημαντικά η έκθεση στη UV-B ακτινοβολία κατά τη διάρκεια της ζωής, που είναι και υπεύθυνη για πολλές ανεπιθύμητες δράσεις της ηλιακής ακτινοβολίας.

  Στο σακχαρώδη διαβήτη ως υπογλυκαιμία ορίζεται η μείωση της γλυκόζης αίματος κάτω από τα 70 mg/dl, ανεξαρτήτως παρουσίας συμπτωμάτων. Ανάλογα με τα συμπτώματα, αυτή μπορεί να είναι ασυμπτωματική (ανεπίγνωστη), ήπια ή σοβαρή.

  Η υπογλυκαιμία είναι συνυφασμένη με τη ζωή των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1. Αυτά εμφανίζουν πολλά επεισόδια ασυμπτωματικής υπογλυκαιμίας κατά τη διάρκεια της ζωής τους, τουλάχιστον δύο επεισόδια συμπτωματικής υπογλυκαιμίας την εβδομάδα και κατά μέσο όρο ένα επεισόδιο σοβαρής υπογλυκαιμίας το χρόνο. Η υπογλυκαιμία είναι λιγότερο συχνή στο σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, αλλά η συχνότητα της αυξάνει κατά την αγωγή με ινσουλίνη.

  Τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας δεν είναι ειδικά. Αρχικά μπορεί να εμφανιστεί αίσθημα παλμών, τρόμος, ανησυχία, εφίδρωση, ενώ όσο επιδεινώνεται αυτή να εμφανιστούν αλλαγή στη συμπεριφορά, αδυναμία συγκέντρωσης, ψυχοκινητικές διαταραχές και τελικά ως επιληπτικές κρίσεις και κώμα. Συστήνεται σε κάθε διαβητικό που εμφανίζει ανάλογα συμπτώματα, να μετρά αμέσως το σάκχαρο αίματος, ώστε να επιβεβαιώσει ή απορρίψει μια πιθανή υπογλυκαιμία.

Τα πιο συχνά αίτια που ένας διαβητικός παθαίνει υπογλυκαιμία είναι:

• Ινσουλίνη ή ινσουλινοεκκριτικά δισκία που έχουν χορηγηθεί σε μεγάλη δόση ή σε λάθος ώρα.
• Αυξημένη ευαισθησία στην ινσουλίνη, όπως μετά την άσκηση, μετά από απώλεια σωματικού βάρους κλπ
• Μειωμένη κατανάλωση γλυκόζης, όπως σε νηστεία ή γεύμα που παραλείφθηκε
• Μετά τη χρήση αλκοόλ
• Μειωμένη κάθαρση της ινσουλίνης ή των αντιδιαβητικών δισκίων, λόγω νεφρικής νόσου.

Η αντιμετώπιση της υπογλυκαιμίας εξαρτάται από τη βαρύτητά της. Όταν ο διαβητικός έχει τις αισθήσεις του και μπορεί να καταναλώσει τροφή, συστήνεται η από του στόματος λήψη 10-20 g γλυκόζης (ζάχαρη, μέλι, κλπ) ή οποιουδήποτε υδατάνθρακα με ανάλογη ποσότητα γλυκόζης. Να αποφεύγεται η συνύπαρξη λίπους γιατί καθυστερεί την απορρόφηση της γλυκόζης και μπορεί να επιμηκύνει τη διάρκεια της υπογλυκαιμίας. Εάν ο διαβητικός δεν είναι σε θέση να λάβει τροφή, προτιμάται η μεταφορά του στο νοσοκομείο (υπάρχουν οι ενέσεις γλυκαγόνης σαν άμεσο μέτρο, αλλά χρειάζονται εμπειρία και κατάλληλη αντιμετώπιση μετά).

Είναι πολύ σημαντικό για το διαβητικό ασθενή, σε συνεργασία με τον θεράποντα ιατρό να βρει ένα θεραπευτικό σχήμα με τις λιγότερες δυνατές υπογλυκαιμίες, καθώς αυτές φαίνεται ότι αυξάνουν την επίπτωση των καρδιακών συμβαμάτων, και λειτουργούν και ως αρρυθμιογόνος παράγοντας (ακόμη και οι ανεπίγνωστες). Τέλος, στα ηλικιωμένα άτομα, στα πλαίσια της ζάλης, οδηγούν σε πτώσεις και συνεπακόλουθα κατάγματα.

Η αντιμετώπιση της υπέρτασης πέρα από τη χορήγηση φαρμάκων περιλαμβάνει και το σπουδαίο κομμάτι της αλλαγής του τρόπου ζωής. Υπάρχουν κάποια μη φαρμακευτικά μέτρα, τα οποία έχουν δείξει ότι μειώνουν την αρτηριακή πίεση αλλά και προλαμβάνουν την εμφάνιση της υπέρτασης. Αυτά είναι τα εξής: Η διακοπή του καπνίσματος, η μείωση λήψης οινοπνεύματος, η μείωση του σωματικού βάρους, ο περιορισμός λήψης αλατιού, η άσκηση και η λήψη υγιεινής διατροφής με μείωση της πρόσληψης ζωικούς λίπους και αύξηση των φρούτων, λαχανικών και των γαλακτοκομικών χαμηλών σε λιπαρά.

Λιγότεροι από τους μισούς ανθρώπους που υποβάλλονται σε ακρωτηριασμό κάτω άκρων σε νοσοκομεία στην Αγγλία, Ουαλία και Βόρεια Ιρλανδία λαμβάνουν αυτό που οι ειδικοί θεωρούν καλή φροντίδα, προειδοποιεί έκθεση της Εθνικής Εμπιστευτικής Έρευνας σχετικά με την έκβαση των ασθενών.

Μόνο 299 (44%) από τους 519 ασθενείς που χρειάστηκαν ακρωτηριασμό κάτω άκρων, λόγω αγγειακής νόσου ή διαβήτη μέσα σε 6 μήνες, θεωρήθηκε ότι έχουν λάβει καλή φροντίδα, όπως κρίνεται από τα συνιστώμενα πρότυπα.

Τι είναι η Περιφερική Αρτηριακή Νόσος

Περιφερική αρτηριακή νόσος των κάτω άκρων είναι η στένωση ή απόφραξη των αρτηριών του ποδιού, που προκαλείται συνήθως από την αθηροσκλήρωση. Το αρτηριακό δίκτυο του άκρου διοχετεύει στους μύες οξυγονωμένο αίμα και θρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για τη κίνηση (βάδιση, άθληση) αλλά και την επούλωση των πληγών. Όσο πιο έντονη είναι η κίνηση, τόσο περισσότερη η ροή του αίματος που απαιτείται.